بازار ارز یا دلار به چه سمتی می‌رود؟
قیمت دلار بازار آزاد در روزهای اخیر با ثبات همراه بوده اما اخیرا چند سیگنال برای این بازار ارسال شده است که می‌تواند اثر افزایشی داشته باشد.
با آکادمی بیتریوم بیشتر آشنا شوید
به نگارش دپارتمان اقتصاد آکادمی بیتریوم، قیمت دلار بازار آزاد، بعد از نوساناتی که از روزهای پایانی هفته گذشته تا میانه‌های هفته اخیر داشت و حدود دو هزار تومان افزایش و کاهش را تجربه کرد، در روزهای سه‌شنبه و چهارشنبه به ثبات نسبی رسید. به گونه‌ای که که قیمت‌ها در بازار نوسان اندکی داشت.
در روزهای میانی هفته، دلار در یک کانال ثابت ماند و در هر دو روز، نرخ آن از کف قیمتی روز قبل بیشتر و از سقف قیمتی کمتر بود.
سیگنال‌های موثر بر قیمت دلار
با وجود این، شب گذشته و همچنین در روزهای اخیر، سیگنال‌هایی برای بازار ارز ارسال شده است که می‌تواند اثر افزایشی بر قیمت دلار داشته باشد. این پیام‌ها از یک سو به مذاکرات هسته ایکه در ادامه به آن می پردازیم و موارد موثر بر آن مربوط می‌شوند و از سوی دیگر به واقعیت‌های داخلی موثر بر بازار.
اظهارنظر جدید آمریکا درباره برجام/ ایران در بازگشت به برجام، ناتوان بوده
وزیر خارجه آمریک گفت: ایالات متحده در دنبال کردن مسیر دیپلماسی هدفمند در جهت حصول توافق متقبال جهت اجرای کامل برنامه جامع اقدام مشترک استوار بوده است. این ایران است که تا بدین روز در نشان دادن تعهدی مشابه به این مسیر ناتوان بوده است.
پادکست های اقتصادی دپارتمان اقتصاد آکادمی بیتریوم
به گزارش دپارتمان اقتصاد آکادمی بیتریوم وزیر خارجه آمریکا در اظهاراتی عنوان کرد که اگر تهران به مسیر کنونی خود ادامه دهد، ایالات متحده به اعمال تحریم علیه نفت و پتروشیمی ایران ادامه خواهد داد.
آنتونی بلینکن، وزیر خارجه آمریکا روز چهارشنبه با اشاره به تحریم‌های اعمالی جدید علیه نفت ایران گفت: ایالات متحده در دنبال کردن مسیر دیپلماسی هدفمند در جهت حصول توافق متقبال جهت اجرای کامل برنامه جامع اقدام مشترک استوار بوده است. این ایران است که تا بدین روز در نشان دادن تعهدی مشابه به این مسیر ناتوان بوده است.
وی ادامه داد: اگر تغییری در مسیر ایران انجام نگیرد، به استفاده از اختیارات تحریمی خود برای هدف قرار دادن صادرات نفت، محصولات نفتی و محصولات پتروشیمی از ایران ادامه خواهیم داد.
وزارت خزانه‌داری آمریکا روز چهارشنبه اعلام کرد که «شبکه‌ای از افراد و شرکت‌ها را که از شرکت‌های صوری واقع در حوزه خلیج فارس برای تسهیل انتقال و فروش محصولات شرکت‌های ایران به ارزش صدها میلیون دلار به شرق آسیا استفاده می‌کنند»، تحریم کرده است.
مطابق با بیانیه وزارت خزانه‌داری آمریکا، دو شخص، ۱۳ نهاد و دو شناور در لیست تحریم‌های آمریکا قرار گرفته‌اند.
شرکت پتروشیمی جم یکی از شرکت‌هایی است که تحت تحریم وزارت خزانه‌داری آمریکا قرار گرفته است.
برایان نلسون، معاون وزیر خزانه‌داری آمریکا در امور تروریسم و اطلاعات مالی نیز روز چهارشنبه در اظهاراتی گفت: درحالی که آمریکا به دستیابی به توافق با ایران جهت بازگشت دوجانبه به برنامه جامع اقدام مشترک متعهد است، ما به استفاده از اختیارات خود برای اعمال تحریم علیه نفت و محصولات پتروشیمی ایران ادامه خواهیم داد.
واقعیت‌های داخلی موثر بر بازار ارز
تحولات بین‌المللی
۱- آمریکا برنامه‌ای برای مذاکرات ندارد
سخنگوی وزارت خارجه آمریکا گفت که واشنگتن در حال حاضر برنامه‌ای برای برگزاری دور جدیدی از مذاکرات با ایران را ندارد.
علی‌رغم آنکه واشنگتن از انجام تعهدات خود برای بازگشت به برجام خودداری کرده اند پرایس مدعی شده است که ایران در هفته‌ها و ماه‌های گذشته مطالباتی فرعی مطرح کرده که خارج از چارچوب برجام بوده‌اند.
او ادعا کرده که طرح این ادعاهای جدید عدم جدیت تهران در مذاکرات برجام را نشان می‌دهد.
۲- تحریم‌های جدید آمریکا علیه ایران
وزارت خزانه‌داری آمریکا، چهارشنبه شب در بیانیه‌ای اعلام کرد شبکه‌ای از افراد و شرکت‌هایی را که از شرکت‌های صوری برای تسهیل انتقال و فروش نفت و محصولات پتروشیمی ایران استفاده کرده‌اند،تحریم کرده است.
اسامی دو فرد، ۱۳ شرکت و دو نفت‌کش در فهرست تحریم‌های جدید آمریکا (SDN) قرار گرفته‌اند.
برایان ای نلسون، معاون وزیر خزانه‌داری آمریکا در امور تروریسم و اطلاعات مالی گفت: با آنکه ایالات متحده متعهد به دستیابی به توافقی با ایران برای بازگشت دوجانبه به برنامه جامع اقدام مشترک است ما از همه اختیارات تحریمی خود برای اجرای تحریم‌های مربوط به فروش نفت و محصولات پتروشیمی ایران استفاده خواهیم کرد.
۳- آخرین اظهارنظر آمریکا درباره برجام
وزیر خارجه آمریک گفت: ایالات متحده در دنبال کردن مسیر دیپلماسی هدفمند در جهت حصول توافق متقبال جهت اجرای کامل برنامه جامع اقدام مشترک استوار بوده است. این ایران است که تا بدین روز در نشان دادن تعهدی مشابه به این مسیر ناتوان بوده است.
۴- بازداشت معاون سفیر انگلیس در ایران
برخی رسانه‌ها دیشب خبر دادند، معاون سفیر انگلیس در حال انجام تحرکات اطلاعاتی از محل رزمایش‌های موشکی کشور شناسایی و بازداشت شده است.
۵- هشدار انگلیس در مورد بررسی گزینه‌های دیگر
وزیر امور آسیا و خاورمیانه انگلیس گفت: لندن در صورت عدم دستیابی به توافق برای احیای توافق سال ۲۰۱۵ میلادی، گزینه‌های خود را بررسی می‌کند.
آماندا میلینگ، مدعی «نگرانی» کشورش در خصوص برجام شد و افزود: در صورتی که مذاکرات شکست بخورد، باید به گزینه‌های دیگری که در اختیار داریم، نگاه کنیم.
این مقام انگلیسی به این‌که کشورش چه گزینه‌هایی را در دسترس دارد، اشاره‌ای نکرد.
وی بدون اشاره به مواضع منفعلانه اروپا و بدعهدی طرف آمریکایی در قبال برجام مدعی شد: توافقی قابل اجرا از ماه مارس گذشته روی میز قرار دارد. ایران با طرح خواسته‌های فرابرجامی، مانع دستیابی به نتیجه می‌شود .
به گزارش آکادمی بیتریوم، بازار ارز معمولا نسبت به اخبار تحریم‌های جدید، تنش‌های سیاسی و نشانه‌هایی که از کاهش امکان احیای برجام حکایت می‌کنند، حساس است. در این شرایط امکان افزایش قیمت دلار وجود دارد.
پیام‌های داخلی برای قیمت دلار
اما علاوه بر سیگنال‌های بین‌المللی، بعضی پیام‌های داخلی نیز می‌توانند بر قیمت دلار موثر باشند.
۶- نگرانی از افزایش تورم
اخیرا، بانک مرکزی گزارش رشد نقدینگی در ۱۴۰۰را منتشر کرده است که در مورد تورم سیگنال افزایشی دارد.
افزایش همزمان رشد پایه پولی و ضریب فزاینده در کنار ادامه استقراض دولت از بانک‌ها، نگرانی‌ها را از آینده نرخ تورم، تشدید کرده است.
متاسفانه، به نظر می‌رسد که اگر دولت فکری به حال افزایش بدهی‌های خود به شبکه بانکی و رشد پایه پولی و نقدینگی نکند، در آینده باید منتظر تشدید تورم و افزایش بیشتر سطح قیمت‌ها باشیم. در این مورد، مطالعه گزارش افزایش نگرانی‌ها از آینده تورم پیشنهاد می‌شود.
۷- میزان عرضه دلار
بانک مرکزی، در مدت اخیر بر مناسب بودن میزان عرضه ارز به بازار تاکید زیادی می‌کند. با وجود این، در روزهای گذشته، برخی فعالان بازار از جمله دلایل رشد قیمت دلار را کمبود عرضه می‌دانستند.
چهارشنبه بعد از ظهر نیز در بعضی از کانالهای تلگرامی به موضوع کمبود عرضه دلار اشاره شد. البته برخی منابع معتقدند که کانالهای تلگرامی نرخ ارز را بیشتر از کف بازار اعلام می‌کنند.
در این شرایط، بانک مرکزی احتمالا برای کنترل قیمت‌ها با تسهیل عرضه دلار، مقرر کرده است که بازار متشکل ارزی امروز و فردا تا ساعت ۱۸ فعال باشند. صرافی‌ها نیز به تبع آن فعال هستند.
چرایی افزایش نگرانی عموم از آینده تورم
نگاهی به عملکرد شبکه بانکی در سال ۱۴۰۰
انتشار گزارش اسفند بانک مرکزی و مشخص شدن عملکرد شبکه بانکی در سال ۱۴۰۰، نگرانی‌ها را از آینده تورم در کشور افزایش داده است.
به گزارش آکادمی بیتریوم، بانک مرکزی به تازگی گزارش اسفند سال ۱۴۰۰ خود را منتشر کرده. انتشار این گزارش به نگرانی‌ها در مورد افزایش تورم دامن زده است. در ادامه به بررسی و تفسیر این اطلاعات منتشر شده می‌پردازیم.
کاهش شتاب رشد نقدینگی
طبق گزارش بانک مرکزی، حجم نقدینگی در پایان سال گذشته با ۳۹ درصد افزایش نسبت به ابتدای سال، به رقم ۴,۸۳۲ هزار میلیارد تومان رسید. با این وجود، نرخ رشد نقدینگی در سال ۱۴۰۰ نسبت به سال ۹۹ با کاهش ۱٫۶ درصدی همراه شده است.
در سالی که گذشت، حجم پول، یعنی اسکناس و مسکوکات در دست اشخاص و سپرده‌های دیداری هم صعودی بود اما از سرعت رشد آن نسبت به سال ۹۹ کاسته شده. حجم پول اقتصاد ایران در پایان سال ۱۴۰۰، با رشد ۴۲٫۸ درصدی به ۹۸۶ هزار میلیارد تومان رسید. در حالی که نرخ رشد این رقم در سال ۹۹ برابر با ۶۱٫۷ درصد بود.
پایه پولی از ۶۰۰ هزار میلیارد تومان عبور کرد
پایه پولی نیز در سال ۱۴۰۰ به ۶۰۳ هزار میلیارد تومان رسید که نشان از افزایش ۳۱٫۶درصدی آن دارد. این در حالی است که نرخ رشد پایه پولی نسبت به سال ۹۹ با افزایش ۱٫۵ درصدی همراه شده است.
همچنین بر اساس این گزارش، مطالبات بانک مرکزی از بانک‌ها، در سال ۱۴۰۰، ۲۴٫۹ درصد افزایش یافته و به ۱۴۶ هزار میلیارد تومان رسیده است.
از سوی دیگر ضریب فزاینده نقدینگی که در پایان سال ۹۹ معادل ۷٫۵درصد بود، در پایان سال ۱۴۰۰ به هشت درصد رسید.
افزایش ۱۶٫۹درصدی بدهی دولت به شبکه بانکی
مطابق گزارش منتشر شده توسط بانک مرکزی، بخش دولتی در پایان سال ۱۴۰۰، بیش از ۶۵۵ هزار میلیارد تومان به شبکه بانکی بدهکار است.
۵۸۶ هزار میلیارد تومان از این مبلغ مربوط به دولت و باقی آن مربوط به موسسات و شرکت‌های دولتی است. این بدهی نسبت به سال گذشته با افزایش ۱۶٫۹ درصدی مواجه شده.
افزایش نگرانی‌ها از آینده تورم
به نگارش آکادمی بیتریوم، افزایش همزمان رشد پایه پولی و ضریب فزاینده در کنار ادامه استقراض دولت از بانک‌ها، نگرانی‌ها را از آینده نرخ تورم، تشدید کرده است.
متاسفانه، به نظر می‌رسد که اگر دولت فکری به حال افزایش بدهی‌های خود به شبکه بانکی و رشد پایه پولی و نقدینگی نکند، در آینده باید منتظر تشدید تورم و افزایش بیشتر سطح قیمت‌ها باشیم.
